Гуя, шилбэ болон хөлийн тавхай руу чилж бадайрах, булчин чангарах, шөрмөс татах, хатгаж өвдөх зэрэг нь доорхи шалтгааны улмаас үүсч болно.:• Нурууны сүүлийн нугалмуудад суулт өгч хөлийг мэдрэлжүүлдэг мэдрэлийн судас шахагдах 
• Аарцаг ясны гажилт үүсч зөрүү орсноор 2 хөлөнд ирэх жингийн ялгаа үүсэх /гутлын өсгий элэгдэх, хөлөө чирэх, өмдний шуумаг дээр, доор болох зэрэг шинжүүдээр хөлөнд зөрүү орсноо мэдэж болно/
Манай эмчилгээ нь чангарсан булчин шөрмөсийг суллаж, мэдрэлийн судсыг чөлөөлж, хүндэрч даамжирхаас нь өмнө засаж өгдөг давуу талтай. 
Иймэрхүү үед хүмүүс өвчин намдаах эм тариа хэрэглэснээр өнгөцхөн өвдөлтийг намдааж цаад өвчнийг хүндрүүлэх нөхцлийг бий болгодог. Өвчнийг оношлуулж эмчлүүлэхгүй удаан хугацаанд явснаар өвдөлт даамжирч доод мөч мэдээгүй болох хүртэл хүндрэл үүсч болзошгүй тул дээрхи шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд цаг алдалгүй үзүүлж эмчлүүлэхийг зөвлөж байна. 
Алтангэрэл судрын хураангуй. Пагва Сэр-од дамбий до. Санжай дан жанчүв Сэмбий тамжад ла чанцали ло. Лам Ядам Сэр-од дамба до дэ ван бо жалбо ла чанцал ло.Санжай Шагтүв ба дан.Гүн га во ла гаа зал ва.Шарибү шийрэв жий.Монгол вү зүнпрүл дан.Сэр-од дамба а да ди.До а ванбо жалбо лай.Дэ най жомдан дайжи дэ и цэ да диви да и.Сан аг жи циг ди даг га зал до.Дида дэ.: Ними Ними Нимин Дарэ Сү Барна Бра Вха Суу Хаа.Жигдэн сүм нанбар жэдва лаг на зэ сүм бий чог дир лог тамжид лай даг ла сүрэн шиг сүрэн шиг. Жэй лаг на доржэй мрай жий ди винда суу хаа. Үүнийг чин сүсгээр уншваас Алтангэрэл судрыг уншсантай тэнцэх болно гэж зарлигалжээ. 
Ажил үйлс бүтэмжтэй өөдрөг хиймортой явхыг хүссэн хүн бүр дараах “САНДУЙН ЖҮДИЙН ХУРААНГУЙ ТАРНИЙГ” уншин хадгалаад аваарай…Сандуйн жүд судрын хураангуй.Дүйба санва лайжунва. Дэшин шэгва гүнжийсан. Доржи нямбо дүйва и. Дэнид жомдан шаддү сол.Ойвуу мэдбай гомбо мэд. Гомбор жава гомбо мин. Дэдэр ойвуу оймэд бай. Гомба мигсүү мэдбаа о. Сандуйн жүд судрын хураангуй нь олон янзаар бичигдсэн байдгаас хамгийн түгээмэлийг нь энд бичлээ. Энэхүү аг тарнийн үндсэн судрыг уншсанаар хэмжээлшгүй их буян хураахын зэрэгцээ аливаа гэнэтийн аваар осол, золгүй явдлаас хамгаалах цор ганц хана байх болно. Дашрамд дурдахад Сандуйн жүд хэмээх номыг анх гарахад ертөнц хоёр нартай боллоо хэмээн мэргэдийн магнай тэнийж байсан гэлцдэг. Тэгэхлээр энэ судар ч бас таныг наран мэт ивээж байх нь дамжиггүй. Монгол түмний дунд Шашингүй газар хүн болж төрсөнөөс Сандуйн жүдтэй айлийн нохой нь болж төрсөн нь 
дээр гэж яригддаг. Уг сударыг 84’000 судрын хураангуй гэгддэг билээ. Эртний том хутагт хувилгаад гурван судрыг биедээ заавал авч явдаг байсан нь: До Дүд, Дорж Зодва мөн дараагийнх нь Сандуйн Жүд билээ. До Дүд-н хураангуйг Ширнэн Судар хэмээн 17-т бичсэн байгаа. Үр хүүхдээ сайн яваасай гэж хүсдэг бол энэхүү тарнийг заавал 21 удаа уншиж бай хүүхдүүдийн минь Зам нь цагаан Заяа нь тэгш Зорьсон хэрэг нь зоволтгүй бүтэж Эрүүл энх Элдвийн гачаалгүй Энх тунх байхыг ерөөе. Дэвшин шагва цээпил ваазан ваа номлоо жанзоолоо энэхүү тарнийг 21 удаа уншина. Далан төрлийн тарнийг хүргэж байна. Хэрэгтэй хүн нь хадгалаад авна биз. 1 Авран хамгаалах тарни: Ум рагму барна адма чирү пүрү ха ло хи да сарва шадрүм марая хум пад. Монгол орныгдаасан сахиус, шашны дайсныг номхтгон, шашны үнэнч шавь нарыг авран хамгаална. 2 Аз жаргал хүсэх тарни: Нэг хоног мацаг барьж, бодол оюун, сэтгэл санаагаа төвлөрүүлнэ. Дараа нь долоо хоногийн турш өглөө болгон тарниа уянгалуулан уншина. Тарнийг унших үедээ сэтгэлд нийцтэй аз жаргалаа бодно. До-ан- ан-та,фа-ри.3 Айдас хүйдсийг зайлуулах тарни: Шар шарма нарма ная ий суухаа. Айж тэвдсэн үед айдас бүрэн зайлна. 4 Адаар хөнөөгдөж галзуурхын эсрэг: Ум мади си суд ум за за сэг сэг суухаа. 5 Аливаа мэсэнд үл даагдах: Ум мадий си суд ум за за сэг суухаа. 6 Аливаа өвчин эмгэг, зовлон зүдгүүрээс салгах тарни: Ум намоо багаа бадий биханзээ биханзээ биндэр яа барба ра за яа ра ха ди самъяг сам будъяс! да-га яда ум биханзээ махаа биханзээ биханзээ ра за сам хада гадий суухаа. 7 Амьтны гаралтай хорын эсрэг; Ум дүгмо э хри му хрин хрин сод ум са хрин суха. Гахайн өөх тарнидаж түрх. 8 Архинд үл согтох: Дата ята хум дий хум дий суухаа. 9 Аюулаас гэтэлгэгч тарни. Ум мали мусмали хум пад. Элдэв аюул тулгархад уншваас аюул бүхэн тойрч өнгөрнө. 10 Аянгаас хамгаалахад: Ни-на го хаза мүнди а аа. Бөгжинд нь тарнида. Сандуйн жүд судрын хураангуй.Дүйба санва лайжунва. Дэшин шэгва гүнжийсан. Доржи нямбо дүйва и. Дэнид жомдан шаддү сол.Ойвуу мэдбай гомбо мэд. Гомбор жава гомбо мин. Дэдэр ойвуу оймэд бай. Гомба мигсүү мэдбаа о. Сандуйн жүд судрын хураангуй нь олон янзаар бичигдсэн байдгаас хамгийн түгээмэлийг нь энд бичлээ. Энэхүү аг тарнийн үндсэн судрыг уншсанаар хэмжээлшгүй их буян хураахын зэрэгцээ аливаа гэнэтийн аваар осол, золгүй явдлаас хамгаалах цор ганц хана байх болно. Дашрамд дурдахад Сандуйн жүд хэмээх номыг анх гарахад ертөнц хоёр нартай боллоо хэмээн мэргэдийн магнай тэнийж байсан гэлцдэг. Тэгэхлээр энэ судар ч бас таныг наран мэт ивээж байх нь дамжиггүй. Монгол түмний дунд Шашингүй газар хүн болж төрсөнөөс Сандуйн жүдтэй айлийн нохой нь болж төрсөн нь дээр гэж яригддаг. Уг сударыг 84’000 судрын хураангуй гэгддэг билээ. Эртний том хутагт хувилгаад гурван судрыг биедээ заавал авч явдаг байсан нь: До Дүд, Дорж Зодва мөн дараагийнх нь Сандуйн Жүд билээ. До Дүд-н хураангуйг Ширнэн Судар хэмээн 17-т бичсэн байгаа. Үр хүүхдээ сайн яваасай гэж хүсдэг бол энэхүү тарнийг заавал 21 удаа уншиж бай хүүхдүүдийн минь Зам нь цагаан Заяа нь тэгш Зорьсон хэрэг нь зоволтгүй бүтэж Эрүүл энх Элдвийн гачаалгүй Энх тунх байхыг ерөөе. Дэвшин шагва цээпил ваазан ваа номлоо жанзоолоо энэхүү тарнийг 21 удаа уншина. Далан төрлийн тарнийг хүргэж байна. Хэрэгтэй хүн нь хадгалаад авна биз. 1 Авран хамгаалах тарни: Ум рагму барна адма чирү пүрү ха ло хи да сарва шадрүм марая хум пад. Монгол орныг даасан сахиус, шашны дайсныг номхтгон, шашны үнэнч шавь нарыг авран хамгаална. 2 Аз жаргал хүсэх тарни: Нэг хоног мацаг барьж, бодол оюун, сэтгэл санаагаа төвлөрүүлнэ. Дараа нь долоо хоногийн турш өглөө болгон тарниа уянгалуулан уншина. Тарнийг унших үедээ сэтгэлд нийцтэй аз жаргалаа бодно. До-ан- ан-та,фа-ри.3 Айдас хүйдсийг зайлуулах тарни: Шар шарма нарма ная ий суухаа. Айж тэвдсэн үед айдас бүрэн зайлна. 4 Адаар хөнөөгдөж галзуурхын эсрэг: Ум мади си суд ум за за сэг сэг суухаа. 5 Аливаа мэсэнд үл даагдах: Ум мадий си суд ум за за сэг суухаа. 6 Аливаа өвчин эмгэг, зовлон зүдгүүрээс салгах тарни: Ум намоо багаа бадий биханзээ биханзээ биндэр яа барба ра за яа ра ха ди самъяг сам будъяс! да-га яда ум биханзээ махаа биханзээ биханзээ ра за сам хада гадий суухаа. 7 Амьтны гаралтай хорын эсрэг; Ум дүгмо э хри му хрин хрин сод ум са хрин суха. Гахайн өөх тарнидаж түрх. 8 Архинд үл согтох: Дата ята хум дий хум дий суухаа. 9 Аюулаас гэтэлгэгч тарни. Ум мали мусмали хум пад. Элдэв аюул тулгархад уншваас аюул бүхэн тойрч өнгөрнө. 10 Аянгаас хамгаалахад: Ни-на го хаза мүнди а аа. Бөгжинд нь тарнида.
